-Reymund Titong
KABANKALAN CITY, Negros Occidental — Sa tion nga may mga emerhensya, diin ikaw mapati sa mga impormasyon nga dapat nimo ma-hibaluan?
Una, minutos matapos ang paglupok sang bulkan Kanlaon pasado las-6 sang gab-e, Hunyo 3, may nag pag-guwa sang isa ka laragway nga ang bulkan ang nag-buga sang lava, apang sang gin-paidalum sang Brigada News FM-Kabankalan ang amo nga laragway sa isa ka “reverse image search,” nag guwa nga ang litrato ang gin-screenshot sa YouTube account sang Newsflare, sa paglupok sang Anak Krakatau sa pungsod Indonesia sang Oktobre 2018.
Ika duwa, ang tinaga nga “asupre” ukon “sulfur” ang isa ka kemikal nga ang baho (smell) daw ka-angay sa naga-kadunot nga itlog, kag indi nagakahulugan nga abo (ash). Sa mga post nga nagasiling, nagabaha sang asupre, ang sala nga konteksto, bangud ang asupre ang indi makita, apang makilala paagi sa iya baho.
Ika tatlo, sang Hunyo 6, may mga post sa social media nga gina-alegar nagsaka na sa alert level 3 ang alert level sang bulkan Kanlaon, apang ang nasambit nga alegasyon ang wala sing kamatuoran. Mismo ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology (Philvolcs), ang nag-kumpirmar nga nagapabilin sa giyapon ang bulkan sa alert level 2 status, asta subong nga adlaw, Hunyo 7.
Sa subong nga mga tini-on, dapat maging responsabli sa mga impormasyon nga gina-post sa social media, lakip na ang paghatag sang tion sa pag-lantaw kun lihitimo ukon peke ang mga balita, agud malikawan nga makatag kakugmat sa mga pumuluyo.*